Vanaf 2026 stijgt het btw-tarief op overnachtingen van 9 naar 21 procent. Daarmee wordt Nederland in één klap een van de duurste vakantiebestemmingen van Europa. Onderzoek van Significant APE, uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Financiën, voorspelt een daling van toeristische overnachtingen met 30 procent. Naar verwachting wijkt 26 tot 30 procent van de Nederlanders uit naar omliggende landen en blijft 5 procent helemaal thuis. Dit vergroot de kansenongelijkheid en zet het voorzieningenniveau in toeristische regio’s - vooral buiten het hoogseizoen - stevig onder druk.
Het kabinet rekent op extra belastinginkomsten, maar experts waarschuwen dat dit voordeel snel verdampt zodra de volumes teruglopen. Minder gasten betekenen immers ook minder omzet voor winkels, restaurants en openbaar vervoer. Dit artikel is daarom een wake-upcall voor hoteliers. Wie niets verandert, voelt de klap hard. Wie durft te vernieuwen, kan onbenutte meters omzetten in nieuwe inkomstenbronnen.
Een inspirerend voorbeeld
Op het dak van de A’DAM Toren in Amsterdam staat de attractie Over the Edge, waar bezoekers letterlijk over de rand zweven. In 2024 trokken de enkele tientallen vierkante meters waarop de schommel staat 615.000 bezoekers (bron: Ginder/Pretwerk). Met een toegangsprijs van 24,50 euro per persoon leverde dat ruim 15 miljoen euro omzet op. Dit illustreert waar technologiebedrijf Mews - actief in meer dan twaalfduizend hotels wereldwijd – op doelt met opbrengst per vierkante meter (RevPAM). Het idee: elke vierkante meter moet renderen. Soms levert een onbemande lobbyshop meer op dan roomservice na middernacht.
Uit onderzoek van Spring Partners en Mews (2025) blijkt dat hotels miljarden laten liggen in onbenutte vierkante meters. Alleen al de dagverhuur van kamers, verhuurd tussen twee verblijven door, vertegenwoordigt een omzetpotentieel van 86 miljard euro, waarvan maar 14 miljard momenteel wordt benut. Toegankelijke spa-faciliteiten voor daggasten kunnen daar nog eens 35 miljard euro aan toevoegen. Event- en pop-upruimtes, zoals vergaderlocaties, borrellounges of dakterrassen, zijn goed voor nog eens 17 miljard euro extra.
Volgens de onderzoekers benutten veel hotels slechts 10 tot 30 procent van dit niet-kamergebonden potentieel. Dat betekent dat tot 70 procent ruimte voor groei onbenut blijft, vaak letterlijk onder en op het eigen dak.
Denk in dit verband als een luchtvaartmaatschappij die dezelfde stoel meerdere keren per dag verkopen. Hotels kunnen dat principe ook toepassen door hun inventaris per uur, per stoel of per dienst aan te bieden. Vergaderruimtes, restaurantstoelen, sauna’s, parkeerplaatsen en fietsen kunnen zo meerdere keren per dag inkomsten genereren. Abonnementsmodellen voor spa, fitness of coworking zorgen bovendien voor een voorspelbare, loyale omzetstroom.
Van hotel naar hybride concept
Hospitality living - een mix van hotel, serviced apartments, co-living en senior housing - wint wereldwijd terrein. In sommige steden groeit het aantal co-livingbedden zelfs sneller dan het aantal hotelkamers. Een sprekend voorbeeld is The Social Hub, dat kamers tien maanden per jaar verhuurt aan internationale studenten en in de zomer toeristen ontvangt. Zo blijft de bezetting het hele jaar hoog en spreidt het hotel zijn risico’s over meerdere doelgroepen. Hotels die deze weg inslaan, profiteren van langere verblijven, lagere kosten voor online boekingsplatforms en een stabielere omzetstroom.
Hotelondernemers doen er in deze tijden van oplopende kosten goed aan om alle vierkante meters in kaart te brengen, een miniwinst- en verliesrekening per ruimte op te maken en te testen waar het meeste potentieel zit. Creatieve mogelijkheden dienen zich vanzelf aan, zoals het ombouwen van lege lobbyhoek tot een 24-uurs onbemande minimarkt, het doordeweeks verhuren van parkeerplaatsen aan externe partijen of het buiten piekuren benutten voor pop-upshops of evenementen. Meer inspanning, maar minstens zo lucratief, vergt het opzetten van co-workinglidmaatschappen voor rustige lobbyruimtes of dagverhuur van kamers tussen de nachtelijke verblijven.
Nieuwe verdienmodellen vragen om duidelijke afspraken. Zeker bij dagverhuur zijn strikte huisregels en check-in-procedures essentieel om misbruik te voorkomen, zoals illegale prostitutie. Transparantie en zorgvuldige controles voorkomen misbruik. De toekomst van winstgevendheid ligt niet in de kamerprijs, maar in de meters die nu onbenut blijven. Het is tijd om anders te rekenen.
Blijf op de hoogte!
Twee keer per week het actuele en relevante hotelnieuws in uw mailbox? Registreer hier voor onze digitale nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
