Regeneratieve gastvrijheid en paradigma-blindheid

Auteur: Dr. M Ratkai
hotel & wetenschap 28 oktober 2025
Regeneratieve gastvrijheid en paradigma-blindheid

Regeneratieve gastvrijheid draait om het creëren van plekken die méér teruggeven dan ze nemen. In plaats van enkel schade te beperken, kunnen hotels en toeristische ondernemingen actief bijdragen aan het herstel van ecosystemen, het vieren van lokale culturen en het versterken van gemeenschappen.

Door iedere plek te benaderen als een levend systeem en ervaringen te ontwerpen die gasten in verbinding brengen met natuur en mensen, kan gastvrijheid uitgroeien tot een kracht voor vernieuwing. Zo wordt reizen een kans om daadwerkelijk positieve verandering teweeg te brengen.

Toch gaat met deze belofte ook een risico gepaard: paradigma-blindheid. Maar wat betekent dat precies, en waarom is het belangrijk om ons daarvan bewust te zijn?

Paradigma-blindheid ontstaat wanneer zelfs goedbedoelde denkkaders zo diepgeworteld raken dat ze worden gezien als onbetwistbare waarheden. Hierdoor verliezen we zicht op hun beperkingen of alternatieve perspectieven. In de hospitalitysector kan dit ertoe leiden dat bedrijven weliswaar de taal van regeneratie gebruiken – bijvoorbeeld met termen als “community first” – maar in de praktijk blijven vasthouden aan groeigerichte, winstgedreven modellen. Dit selectieve gebruik maakt van regeneratie al snel een marketinglabel in plaats van een echte koerswijziging. En laten we eerlijk zijn: dit zou niet de eerste keer in de geschiedenis zijn dat zoiets gebeurt.

Om dit te voorkomen, moet de sector voortdurend reflecteren, aannames bevragen, diverse stemmen betrekken en erkennen dat geen enkel denkkader alle antwoorden biedt. Zonder deze waakzaamheid loopt regeneratieve gastvrijheid het gevaar dezelfde patronen van uitsluiting en uitbuiting te herhalen die ze juist wil doorbreken.

Het artikel benoemt zeven kernprincipes van het regeneratieve paradigma:

  1. Begin met innerlijke transformatie – het ontwikkelen van nieuwe wereldbeelden, bewustzijn en overtuigingen als fundament voor regeneratie.
  2. Ga verder dan groeigerichte systemen en zoek naar alternatieven die ecologisch en menselijk welzijn ondersteunen.
  3. Voer participatief en ethisch bestuur, waarbij betrokkenheid en transparantie centraal staan.
  4. Stel het welzijn en de cultuur van lokale gemeenschappen voorop.
  5. Beschouw elke plek als een uniek, levend en adaptief systeem en stem je handelen daarop af.
  6. Maak de omslag van reductionistisch naar holistisch denken, met oog voor onderlinge verbondenheid en complexiteit.
  7. Leer van bestaande regeneratieve praktijken en van andere, aanvullende benaderingen.

Hoewel wij de oproep tot regeneratie delen en geloven in de waarde van een regeneratieve toekomst, is het minstens zo belangrijk om ons bewust te zijn van mogelijke vooroordelen en deze actief aan te pakken. Alleen zo kan regeneratieve gastvrijheid uitgroeien tot een werkelijke, duurzame verandering.

Referentie:
Taveras-Dalmau, V., Becken, S., & Westoby, R. (2025).
From paradigm blindness to paradigm shift? An integrative review and critical analysis of the regenerative paradigm. Ambio. Advance online publication. https://doi.org/10.1007/s13280-025-02232-7

Over de auteur: Dr. Melinda Ratkai, geboren in Hongarije is lector Hospitality Business aan Hotelschool The Hague. Zij zet zich in voor het bevorderen van corporate governance, duurzame financiering en rapportage, en bereidt de gastvrijheidsindustrie actief voor op nieuwe rapportage-eisen.

Overig nieuws