Dit is het eerste artikel uit een reeks van 5 artikelen over ESG en CSRD. Telkens belichten we een andere invalshoek. Daarnaast bekijken we ESG/CSRD ook elke keer vanuit andere stakeholders. Vandaag ligt de focus op vastgoed en de eigenaar of huurder.
Horecavastgoed, of beter hotels, veranderen nogal eens van eigenaar. Een reden om altijd verkoopklaar te willen zijn. Wat betekent dit in relatie tot ESG of de aanstaande CSRD? En voor wie is dit relevant, de eigenaar of de huurder van het vastgoed, of allebei?
In maart hebben we ESG/CSRD en twee andere belangrijke termen, stakeholders en dubbele materialiteit, toegelicht. In dit artikel staan we stil bij een derde belangrijke term, taxonomie. We gaan dieper in op een aantal aspecten waar bij vastgoedtransacties rekening gehouden moet worden. Daarna bekijken we wat dit voor financiering, geldverstrekkers en verzekeraars betekent. Tot slot gaan we in op de niet-financiële verslaglegging, de CSRD.
ESG en CSRD
Te snel achteruit hollende klimaatomstandigheden en te trage verbetering van werk- en maatschappelijke omstandigheden maken dat ESG zeer snel aan belang en urgentie wint. Het staat inmiddels stevig op de kaart en de afspraken zijn wettelijk vastgelegd in de CSRD (Corporate Social Reporting Directive) die vanaf 2024 in gaat.
Taxonomie
Er is een derde belangrijke term wanneer het over ESG gaat, namelijk EU-taxonomie. De EU-taxonomie is een classificatiesysteem van ecologisch duurzame economische activiteiten. Door te definiëren wat ecologisch duurzaam is, biedt het bedrijven, investeerders en beleidsmakers een handvat bij de verduurzaming van de economie. Met als doel bij te dragen aan het behalen van de doelen uit het Parijse klimaatakkoord.
Vastgoedtransacties en ESG/CSRD
Voor de financiële sector en (vastgoed)bedrijven zijn de EU-taxonomie en de CSRD uiterst relevant. Veel organisaties passen daarom op zijn minst hun beleid aan en zetten processen en systemen op voor dataverzameling en rapportage. Bedrijven moeten duidelijk gaan aangeven wat ze op ESG doen of al gedaan hebben. Daarom moet het helder zijn waar verantwoordelijkheid voor ESG-beleid ligt, bij de eigenaar of bij de huurder. Wanneer het over vastgoedtransacties gaat, is het van belang dat de koper weet wat er al is op ESG-gebied. Zeker wat betreft de ‘E’ van het aan te schaffen object, omdat de potentiële koper daarmee inzicht heeft in wat er gedaan is om het gebouw te verduurzamen.
Een en ander betekent dan dat de verkopende partij bij het boekenonderzoek een ESG Due Diligence rapportage kan, binnenkort waarschijnlijk moet, toevoegen om de verkoop te bespoedigen. Tegelijkertijd moet bij de transactie ook duidelijk zijn wie, eigenaar of huurder of allebei, verantwoordelijk is. Het hebben van een energielabel A of B is voor zowel eigenaar als huurder een verantwoordelijkheid. De huurder/exploitant is op temperatuurverlies, warmte dan wel koude aan te spreken. Het laadpalenvraagstuk – bij meer dan tien parkeerplaatsen moeten opladingsmogelijkheden worden aangeboden - ligt op het bord van beide partijen waarbij onderling overleg nodig is. De maandelijkse bijdrage Hotel & Recht in dit blad door Kennedy Van der Laan verschaft een duidelijk overzicht (zie de bijdrage van augustus).
Kortom, weten hoe het bedrijf dat men wil kopen er op ESG-gebied er voorstaat is zeker niet alleen van belang vanwege de kosten en financiering.
Financiering en ESG
Wanneer we de verplichte wetgeving even niet in beschouwing nemen, zijn er nog verschillende andere redenen aan te dragen waarom investeren in milieutechnische aspecten loont.
We noemen de zogeheten ‘Groene financiering’, die als duurzaam is gelabeld. Bijvoorbeeld groene leningen, duurzame obligaties of groene hypotheken. Om hiervoor in aanmerking te komen, moet het vastgoed voldoen aan strikte ESG-richtlijnen en gecertificeerd zijn volgens erkende duurzaamheidsstandaarden. Daarnaast zijn er financiële instellingen die duurzaamheid stimuleren en belonen met lagere rentetarieven. Ook verzekeraars bieden kortingen of gunstigere voorwaarden aan wanneer verduurzaming aangetoond kan worden.
De risicobeoordeling die plaatsvindt vanwege het dubbele materialiteitsprincipe is ook van invloed op financiering. Wie wil naar een golfresort waar de greens bruin en verdord zijn omdat ze niet meer besproeid worden vanwege waterrestricties?
Verzekeraars gaan (klimaat)risico’s meenemen in hun afwegingen met betrekking tot premies en dekkingen. Financiers zullen steeds vaker om een gedetailleerde ESG-rapportage als onderdeel van een financieringsaanvraag gaan vragen.
Last but certainly not least. Duurzaam vastgoed zal een hogere lange-termijnwaarde hebben. Daardoor zal het minder gevoelig zijn voor waardevermindering als gevolg van veranderende markt- en regelgevingsomstandigheden. Dit gaat zeker van invloed zijn op de kredietwaardigheid van vastgoedprojecten.
Genoeg redenen dus voor vastgoedeigenaren én investeerders om duurzaamheidsmaatregelen te implementeren om zichzelf te onderscheiden en aantrekkelijker te zijn voor financiers.
Verslaglegging is een middel, geen doel
De focus hierboven lag vooral op de ‘E’ van ESG, dit vanwege de vastgoedinsteek van dit artikel. Niet omdat de ‘S’ en ‘G’ minder belangrijk zijn. Integendeel.
Wanneer het over ESG-rapportage gaat moet het hele spectrum worden meegenomen. Een transparante en betrouwbare rapportage raakt de ‘G’ van goed bestuur. Accountants hoeven niet te controleren of het bedrijf alle certificaten en keurmerken heeft die het zegt te hebben. Wel moeten zij zorgen de gerapporteerde gegevens betrouwbaar en verifieerbaar zijn. Bedrijven moeten immers ‘compliant’ zijn, voldoen aan de regelgeving. Dus zullen accountants wijzen op de strengere eisen die regelgevers en toezichthouders stellen aan de ESG-rapportage. En zullen zij naleving van deze voorschriften stimuleren.
Een ESG Due Diligence rapportage draagt bij tot een adequate risico-identificatie. Bovendien biedt het de mogelijkheid maatadvies te geven bij het verbeteren van duurzaamheidsprestaties. Daarnaast kan een ESG-rapportage helpen bij het benchmarken tussen branchegenoten. Dit is weer uiterst belangrijk in een sterk concurrerende markt om de klant en gast te behouden.
Tot slot, tekortkomingen in de verslaglegging of het niet voldoen aan de ESG-normen kan tot gevolg hebben dat een goedkeurende accountantsverklaring uitblijft. Dat is niet alleen slecht voor de waarde en reputatie van het hotel, maar zal ook zeker commissarissen en aandeelhouders van het bedrijf aan het denken zetten.
Elan-ESG in Hospitality is opgericht door Elvira Wilthagen en Angelique Lombarts. De twee oprichters brengen jarenlange kennis en ervaring mee binnen de hospitality, recreatie en toerismebranche. Zij zijn gespecialiseerd in organisatiekunde, marketing & sales en governance. Daarnaast werken ze samen met partners die hun kennis en ervaring verder aanvullen.
Blijf op de hoogte!
Twee keer per week het actuele en relevante hotelnieuws in je mailbox? Schrijf je hier in voor onze digitale nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
