Vraag een gast of de aanwezigheid van een health club van invloed is op de keuze voor een hotelaccommodatie en 80% zegt 'ja'. Vraag vervolgens of ze ook daadwerkelijk gebruik maken van die fitness faciliteiten en 4% zegt 'ja'. Is daarmee aangetoond dat een health club of leisure center een nodeloos ornament is in een hotel? De Hotelschool Den Haag vindt van niet en startte het keuzevak Health, Fitness and Recreation Manager. De eerste generatie hotelmanagers, die weet hoe een health club goed en verantwoord geëxploiteerd moet worden, studeert in juni 1996 af.
Beslissingsargument
Fitness is 'booming business', zoals dat zo fraai heet. Fitnesscentra rijzen als de spreekwoordelijke paddestoelen uit de grond en steeds meer mensen raken overtuigd van het nut van het op regelmatige basis werken aan het fysieke welzijn. Van de naar schatting 1,2 miljoen mensen die in Nederland wekelijks een uurtje 'fitnessen' stijgt het aantal managers (veelal uit de leeftijdscategorie 35 plus) snel. Zij komen tot het besef dat een fysiek goed onderhouden gestel noodzakelijk is om 'on the cutting edge' te blijven functioneren. Begrijpelijk dus dat zij aangeven dat de aanwezigheid van fitnessfaciliteiten een beslissingsargument is bij keuze van een hotelaccomodatie. Dat er door diezelfde gasten nauwelijks gebruikt wordt gemaakt van deze faciliteiten heeft veel te maken met het kwaliteit van de aangeboden faciliteiten en de manier waarop deze geëxploiteerd worden, meent Waldo von Freytag Drabbe, program manager van de High Five Health Club, die gevestigd is in de Hotelschool Den Haag. Deze health club maakt deel uit van het keuzevak Health Fitness and Recreation Manager, dat sinds september '93 op de Hotelschool Den Haag door Reinoud Grippeling wordt onderwezen.
Breed begrip
De meeste hotels in het vier en vijf sterren segment bieden de gast faciliteiten, waarmee zij aan fitness kunnen doen. Ten minste... op papier. In de werkelijkheid blijkt de health club of leisure center een breed begrip, dat veelal de lading niet dekt. Achter die wat ronkende aanduiding leisure center of health club gaat vaak niet meer schuil dan een wat verstopte, te kleine ruimte met daarin een paar eenvoudige krachttrainingstoestelletjes, een paar hometrainertjes en wat aerobicsattributen als een 'step' of een 'slide.' Een gast die een goed geoutilleerd, modern fitnesscentrum gewend is (een daarvan staan er steeds meer in Nederland), zal niet genegen zijn in een dergelijke, wat primitief aandoende faciliteit een workout te doen. Het verklaart de discrepantie tussen de behoefte aan fitnessfaciliteiten die de gast aangeeft en het feitelijke gebruik ervan. "De gemiddelde gast, en met name de zakelijke gast die regelmatig aan fitness doet, is vandaag de dag heel wat meer gewend dan dat wat veel hotels nog bieden aan fitnessfaciliteiten," merkt Waldo van Freytag Drabbe op. "Een moderne health club in een hotel moet in mijn optiek aan een aantal minimumeisen voldoen. Een verantwoorde, permanente begeleiding door geschoolde instructors is wel het minste wat een goede health club in een hotel nodig heeft. Daarnaast is kwalitatief goede apparatuur voor het beoefenen cardiofitness en krachttraining en een goede ruimte voor aerobics ook een voorwaarde. Een sauna, stoombad en zonnebanken zijn natuurlijk vanzelfsprekend. Net als, maar dat spreekt voor zich in een hotel, een gezellige bar, waar de gast na een workout nog even kan bijkomen met een gezond drankje."
Voorbeeldcentrum
Het is dan ook begrijpelijk dat de High Five Health Club, die gevestigd is in het hoofdgebouw van de Hotelschool Den Haag, precies aan die eisen voldoet. Zo is deze health club bijvoorbeeld ingericht met de computergestuurde cardiofitness-apparatuur en krachttrainingsapparatuur van het in Baarn gevestigde Life Fitness, beschikt het over een ruime aerobiczaal, kleedkamers, stoombaden, sauna's, zonnebanken, een gezellige bar en is het personeel goed opgeleid. De High Five Health Club dient als een voorbeeldcentrum van hoe een health club in een hotel goed geëxploiteerd kan worden. De Hotelschool Den Haag heeft een stichting in het leven geroepen die verantwoordelijk is voor de exploitatie van de health club. Bij die exploitatie is een samenwerkingsverband aangegaan met de Life Fitness, de leverancier van de fitness-apparatuur, en High Five Health Promotions, die belast is met het dagelijkse management van de health club. Het in Zaltbommel gevestigde High Five Health Promotion is een bedrijf dat gespecialiseerd is in bedrijfsfitness en is op dat gebied in Nederland de grootste. Daarnaast exploiteert High Five, in franchisevorm, een aantal fitnesscentra. "In deze health club is vijftig procent van onze leden student aan de Hotelschool en komt de andere helft 'van buiten.' Het is een van de exploitaitievormen van een health club in een hotel die mogelijk is," licht program manager Waldo von Freytag Drabbe de constructie toe. "High Five zorgt voor verantwoorde programma's en begeleiding en zorgt er ook voor dat er voldoende leden van buiten komen om deze health club rendabel te laten zijn. Per slot van rekening is er alleen al aan apparatuur zo'n ton geïnvesteerd. Naar het keuzevak Health, Fitness and Recreation Manager toe is dit centrum dan ook een voorbeeldcentrum. Studenten die dit keuzevak kiezen, kunnen hier in de praktijk leren hoe een health club in een hotel geëxploiteerd kan worden."
Deskundige manager noodzaak
Reinoud Grippeling is op de Hotelschool Den Haag degene die het keuzevak Health Fitness and Recreation manager opgezet heeft en onderwijst. Dit keuzevak, dat in het zesde semester gekozen kan worden, beslaat in totaal zo'n 75 uur. "In dat tijdsbestek wordt de hele cyclus van het commercieel exploiteren van een health club in een hotel doorlopen," licht Reinoud Grippeling toe. "Dat houdt in dat we kijken naar hoe je de research voor de exploitatie van een zo'n health club opzet, hoe je een planning maakt, hoe je die resultaten implementeert en hoe je dan, na die implementatie, de zaken kunt blijven evalueren en bijstellen om de zaak rendabel te houden. Natuurlijk is het daarbij geheel afhankelijk van het die analyse en de voorkeur van het hotel welke exploitatievorm er uiteindelijk wordt gekozen."
"Wat we willen aangeven met het opnemen van het keuzevak Health, Fitness and Recreation manager in de opleiding tot hotelmanager," vervolgt hij, "is dat de juiste exploitatie van een health club in een hotel steeds belangrijker zal worden en goed opgeleide managers vergt. Daarom zijn wij als Hotelschool Den Haag als eerste -en tot nu toe als enige- beroepsopleiding begonnen met dit vak. Health clubs zijn nog steeds ondergeschoven kindje in hotels en resort hotels. En omdat men eigenlijk in de hotellerie niet goed weet hoe men met deze faciliteit moet omgaan, zijn veel van die health clubs niet rendabel of voldoen niet aan de steeds hogere eisen die een gast stelt aan dergelijke faciliteiten. Wat dat betreft geldt ook op dit vlak Amerika, waar fitness management al veel langer op het rooster staat, als voorbeeld. Daar blijkt dat goed opgeleide managers een dergelijke faciliteit rendabel beheren. Ze geven daardoor een hotel of resort een meerwaarde, die bij de keuze door een gast voor een bepaald hotel wel eens doorslaggevend kan zijn. Ook in Nederland, waar steeds meer mensen het beoefenen van fitness belangrijk vinden, zullen we die kant uit gaan. Met onze opleiding willen we bereiken dat een health club in de hotellerie beschouwd gaat worden als een volwaardige business unit en niet meer als een ornament dat er maar een beetje bijhangt."
"Het zal nog wel even duren," vult Waldo von Freytag Drabbe aan, "maar hotels zullen op den duur inzien dat een health club een net zo wezenlijk onderdeel van het hotel is als een restaurant, een bistro of een bar. En de exploitatie daarvan moet dus even professioneel en renderend gebeuren. Enerzijds draagt die nieuwe lichting managers die Health, Fitness and Recreation management als keuzevak heeft gedaan bij aan die omslag. Anderzijds zullen gespecialiseerde bedrijven als High Five Health Promotions, die produkt-markt combinaties voor de hotellerie aan het ontwikkelen is, bijdragen aan dat veranderende denken over een health club in hotels. Want ik ben ervan overtuigd dat een health club een steeds belangrijkere voorziening gaat worden in hotels."
